191 İndirilecek KDV Hesabı Nedir? | Muhasebe Dersi

📘 191 İndirilecek KDV Hesabı

🔹 Hesap Tanımı

191 İndirilecek KDV Hesabı, işletmenin yaptığı mal ve hizmet alımlarına ait Katma Değer Vergisi’nin (KDV), ilgili mevzuat kapsamında indirim konusu yapılabilecek kısmını izlemek için kullanılan aktif karakterli bir muhasebe hesabıdır.

🔹 Hesabın Niteliği

• Bilanço Hesabı – Aktif Grubu
• Borç bakiye verir
• Geçici değil, yıl boyunca kullanılan devamlı bir hesaptır

📌 Kullanım Amacı

• Alımlara ilişkin KDV’nin doğru şekilde muhasebeleştirilmesi,
• KDV beyanı öncesi indirilecek KDV tutarının doğru şekilde tespiti,
• KDV hesaplamalarının yasalara uygun yapılmasını sağlamak.

🧾 Muhasebe Kayıt Örnekleri

1. Click Haber Ltd. Şti. 10.000 TL değerinde ticari mal satın almış olup bedeli banka aracılığı ödenmiştir. (20% KDV ile ticari mal alımı):

——————————
153 Ticari Mallar  10.000 TL (B)
191 İndirilecek KDV 2.000 TL (B)
320 Satıcılar 12.000 TL (A)
——————————
(Ticari mal alımı faturasının kaydı – %20 KDV ile)

——————————
320 Satıcılar  12.000 TL (B)
102 Bankalar Hesabı 12.000 TL (A)
——————————
(Ticari mal alımı ödeme kaydı)

2. Click Haber Ltd. Şti. 10.000 TL değerinde satın aldığı ticari malı 12.000 TL + KDV ile satmıştır. Ödemesi banka aracılığı ile tahsil edilmiştir. (20% KDV ile ticari mal satışı):

——————————
120 Alıcılar Hesabı  14.400 TL (B)
600 Yurtiçi Satışlar Hesabı  (A) 12.000 TL

391 Hesaplanan KDV (A) 2.400 TL
——————————
(Ticari mal satışı faturasının kaydı – %20 KDV ile)

——————————
102 Bankalar Hesabı 14.400 TL (B)
120 Alıcılar Hesabı  14.400 TL (A)
——————————
(Ticari mal satışı tahsilat kaydı)

KDV Tahakkuk Kaydı 

——————————
391 Hesaplanan KDV 2.400 TL (B)
191 İndirilecek KDV (A) 2.000 TL

360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı 400 TL (A)
——————————
(KDV Tahakkuk Kaydı) İndirilecek KDV ile Hesaplanan KDV tahakkuk kaydı ile kapatılır aradaki fark vergi olarak ödenir. İndirilecek KDV tutarı fazla olsaydı 190 Devreden KDV ile kapatılır. 

Vergi Ödeme Kaydı:

——————————
360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı 400 TL (B)
102 Bankalar Hesabı 400 TL (A)
——————————
(KDV ödeme kaydı)

✅ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Sadece yasal olarak indirime konu olabilecek KDV bu hesapta izlenmelidir.
• Temsil, ağırlama, bağış gibi harcamalara ait KDV indirilemez; bu durumda 770/760 gider hesabına atılır.
• KDV beyannamesi ile 191 hesabın uyumu zorunludur.
• 190 ve 191 hesap karıştırılmamalıdır:

1. 191: KDV’nin yasal olarak indirilebileceği tüm kalemleri içerir.
2. 190: Ağırlıklı olarak ticari mal alımlarına özgüdür, devreden tutarı gösterir.

📎 Uygulama Alanları

• Hizmet faturaları (kargo, muhasebe, danışmanlık, yazılım)
• Elektrik, doğalgaz, telefon gibi giderlerde KDV
• Sabit kıymet (demirbaş, araç vb.) alımlarında
• Dış ticaret ve ithalat işlemleri

🎯 Özet Tablo