Kâr Dağıtım Tablosu

Kâr Dağıtım Tablosu Nedir?

Kâr dağıtım tablosu, işletmenin ilgili dönemde elde ettiği kârın hangi şekilde paylaştırıldığını gösteren mali tablodur.
Bu tablonun amacı, özellikle sermaye şirketlerinde, dönem kârından yapılacak vergi ödemeleri, ayrılan yedekler ve ortaklara dağıtılacak temettüler gibi unsurların açık ve düzenli bir biçimde gösterilmesini sağlamaktır. Ayrıca bu tablo, hisse başına kâr ve hisse başına temettü tutarının hesaplanmasına da olanak tanır.

Kâr Dağıtım Tablosunda genellikle şu kalemler yer alır:

1. Dönem Net Kârı – Gelir tablosundan gelen net kâr tutarıdır.
2. Geçmiş Yıl Zararları – Önceki yıllardan devreden zarar varsa bu kârdan düşülür.
3. Yasal Yedek Akçeler – Türk Ticaret Kanunu gereği belirli bir oranda ayrılan yedeklerdir.
4. Ortaklara Dağıtılan Kâr Payı (Temettü) – Ortaklara ödenen kâr payıdır.
5. İhtiyari Yedekler ve Diğer Dağıtımlar – İhtiyari olarak ayrılan veya çalışanlara dağıtılan tutarlardır.

Kâr Dağıtım Tablosunun Düzenlenme Kuralları

Kâr dağıtım tablosu aşağıdaki esaslara göre hazırlanır:

1. Kâr dağıtım tablosu, dönem kârından yapılan dağıtımlar ile yedeklerden yapılan dağıtımları ayrı bölümler halinde göstermelidir.
2. Tablo; ödenecek vergiler, yasal yükümlülükler, 1. ve 2. temettüler, yasal yedekler (1. tertip ve 2. tertip), statü yedekleri, olağanüstü yedekler ve özel fonlar gibi kalemleri açıkça içermelidir.
3. İmtiyazlı payların bulunduğu durumlarda, imtiyazlı ve adi hisse senetlerine ödenen kâr payları tabloda ayrı ayrı gösterilmelidir.
4. Katılma intifa senedi, kâra iştirakli tahvil veya kâr-zarar ortaklığı belgesi ihraç edilmişse, bu senet sahiplerine yapılan ödemeler de mevzuat çerçevesinde tabloda ayrıca belirtilmelidir.
5. Kâr dağıtım tablosu, hem cari dönem hem de önceki dönem verilerini kapsayacak şekilde düzenlenmelidir.

Kâr Dağıtım Tablosu Kalemlerine İlişkin Açıklamalar

Dönem Kârının Dağıtımı

Bu bölümde dönem kârının nasıl dağıtıldığı ayrıntılı biçimde gösterilir:

1. Dönem Kârı: Gelir tablosunda yer alan, vergi ve yasal yükümlülüklerden önceki kâr tutarıdır.
2. Ödenecek Vergi ve Yasal Yükümlülükler: Dönem kârı üzerinden hesaplanan tüm vergi ve diğer zorunlu yükümlülüklerdir.
3. Geçmiş Yıllar Zararı: Önceki dönemlerde oluşan zararların bu döneme devreden kısmıdır.
4. Birinci Tertip Yasal Yedek Akçe: Türk Ticaret Kanunu gereği, dönem kârının %5’i oranında ayrılan zorunlu yedektir.
5. İşletmede Bırakılması Zorunlu Fonlar: Mevzuat gereği işletmede tutulması gereken karşılık, finansman veya yenileme fonu gibi kalemlerdir.
6. Ortaklara Birinci Temettü: Ana sözleşme hükümleri doğrultusunda, ödenmiş sermaye üzerinden ortaklara dağıtılan ilk temettü tutarıdır.
7. Personele Temettü: Genel kurul kararıyla personele dağıtılmasına karar verilen kâr payıdır.
8. Yönetim Kuruluna Temettü: Genel kurulun kararıyla yönetim kurulu üyelerine dağıtılacak temettüdür.
9. Ortaklara İkinci Temettü: Birinci temettü sonrasında, genel kurulun onayıyla ortaklara yapılan ek kâr dağıtımıdır.
10. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe: Birinci temettü hariç, kalan dağıtılabilir kârın %10’u oranında ayrılması gereken yedektir.
11. Statü Yedekleri: Şirket ana sözleşmesi uyarınca ayrılması gereken özel yedeklerdir.
12. Olağanüstü Yedekler (Dağıtılmamış Kârlar): Gelecekteki olağanüstü durumlar için işletmede bırakılan veya önceki yıllardan devreden kârlardır.
13. Diğer Yedekler: Genel kurul kararıyla ayrılan diğer isteğe bağlı yedeklerdir.
14. Özel Fonlar: İlgili mevzuat gereği işletmede tutulması zorunlu olan fonlardır.

Yedeklerden Dağıtım

Bu bölümde, geçmiş yıllarda ayrılmış yedeklerden veya dağıtılmamış kârlardan yapılan ödemeler yer alır:

1. Dağıtılan Yedekler: Önceki dönemlerde ayrılmış ve bu dönemde dağıtımı yapılan yedeklerdir.
2. İkinci Tertip Yasal Yedekler: Dağıtılan yedek ve geçmiş yıl kârlarının onda biri oranında ayrılan yedeklerdir.
3. Ortaklara Pay: Geçmiş yıl kârlarından ortaklara ödenen tutarlardır.
4. Personele Pay: Geçmiş yıl yedeklerinden personele yapılan ödemelerdir.
5. Yönetim Kuruluna Pay: Geçmiş yıl yedeklerinden yönetim kuruluna yapılan ödemelerdir.

Kâr dağıtım tablosu, SPK, TMS 1 (Finansal Tabloların Sunuluşu Standardı) ve TFRS çerçevesinde düzenlenir.
Tablonun amacı, dönem net kârının dağıtımına ilişkin kalemleri ayrıntılı biçimde göstermektir.

Tablo Yapısı:

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:

• Yedek akçeler kanuni sınırları aşmamalıdır.
• Temettü oranı genel kurul kararıyla belirlenir.
• Kâr dağıtımı, bilançoda yer alan “geçmiş yıllar kârları” ile birlikte değerlendirilmelidir.